Kas Hastalıkları

KAS HASTALIKLARI

 

Yürüme, merdiven çıkma ve oturduktan sonra kalkma güçlüğü gibi sorunlara neden olan kas hastalıkları günlük yaşamı en çok kısıtlayan rahatsızlıkların başında geliyor. Her yaştan insanı etkileyebilen bu hastalık grubu ile mücadelede doğru teşhis ve gerekli önlemlerin alınması büyük önem taşıyor.

 

Kaslarımız, beyinden başlayan ve etraf sinirlerimizle kendisine ulaşan “hareket et!” emrini alarak gerçekleştiren son icracı yapılarımızdır. Vücudumuzdaki her türlü hareket, örneğin göz açıp kapama, gülme, konuşma, yer değiştirme, oturup kalkma, barsak hareketleri, kalp kasılması ve sayılamayacak kadar çok hareket, kaslarımız olmazsa yapılamaz. Bu nedenle kaslar vücudumuzun her yanında mevcuttur ve insan vücudunun en büyük kitlesini oluşturur.

 

Kaslarımızı oluşturan birimler, ancak mikroskopta görülebilen, kas hücreleridir. Beyinden çıkan “hareket et!” emri, vücudumuzu ağ gibi saran periferik sinirler tarafından, her bir periferik sinir bir kas hücresine ulaşacak şekilde taşınır. Kas hücresi bu emri aldıktan sonar iç mekanizmalarını çalıştırarak kasılır ve çok sayıda kas hücresinin kasılması ile gözle görülür bir hareket oluşur. Bu kasılma süreci çok önemli ve çok bileşenlidir. Kasılma sırasında bu hücreler kendi enerjilerini kendileri oluşturur ve bunu kullanırlar, kasılacak elemanlarını çok ince bir ayarlamaya tabi tutarlar ve bu kasılıp gevşeme sırasında patlamasın diye hücre zarlarını koruma altında tutarlar. Bu işlevlerin herhangi birisindeki bozulma kasılma sürecini engeller ve kas hastalığı ortaya çıkar.

Kaç Çeşit Kas Hastalığı Vardır?

 

A-Edinsel Kas Hastalıkları:

a.Kas-sinir kavşağı hastalıkları

i.Myasthenia gravis

ii.Lambert-Eaton miyastenik sendromu

iii.Botulismus

b.İltihabi kas hastalıkları

i.Polimiyozit

ii.Dermatomiyozit

iii.İnklüzyon cisimciği miyoziti

iv.Diğer miyozitler

c.Kas hastalığına yol açan bazı sistemik hastalıklar

i.Tiroid hastalıkları

ii.Sürrenal hastalıkları

iii.Potasyumu ilgilendiren hastalıklar

iv.Diğer

d.Kas hastalığına yol açan bazı ilaçlar

i.Kolesterol düşürücü ilaçlar

ii.Bazı aritmi ilaçları

iii.Kolşisin

iv.Klorokin

v.D-Penisilamin

vi.Diğer

 

B-Kalıtımsal Kas Hastalıkları:

a.Kas distrofileri

i.Kavşak tipi kas distrofileri

DMD, BMD

Otozomal dominant kas distrofileri (LGMD1)

Otozomal resesif kas distrofileri (LGMD2)

ii.Özelliği olan distrofiler

Miyotonik distrofi (DM)

Fasiyoskapulohumeral distrofi (FSHD)

Emery-Dreifuss distrofi (EDMD)

Oküofaringeal distrofi (OPMD)

Konjenital kas distrofileri (CMD)

Distal miyopatiler

b.Metabolik miyopatiler

i.Lipid depo hastalıkları (örn: Karnitin eksikliği)

ii.Glikojen depo hastalıkları (örn: Pompe, McArdle hastalıkları)

iii.Mitokondriyal hastalıklar (örn: Kearns-Sayre)

c.Konjenital miyopatiler

i.”Central-core” hastalığı

ii.”Multi-mini-core” hastalığı

iii.”Nemalin” miyopati

iv.Miyotübüler miyopati

v.”Miyofibriller” miyopati

vi.Diğer

 

Kas Hastalığında Egzersizin Önemi:

En önemli egzersizler germe egzersizleri : Bu hastalıklarda özellikle kalça, diz ve ayak bileği çevresindeki kaslarda meydana gelen kas kısalıkları eklemlerin hareket miktarını kısıtlar. Hastalığın ilerleyişi ile artan kısalıklar sonucu eklemlerde geri dönüşsüz bozulmalar meydana gelir. Özellikle yürüme yeteneğinin kaybından sonra kas kısalıklarındaki artış ve eklemlerdeki bozulma hızlı ilerler ve çocuğun pozisyonlanması zorlaşır. Bunlara engel olabilmek amacıyla erken dönemden itibaren germe egzersizleri düzenli ve etkili bir şekilde yapılmalıdır. Ayak bileğini korumaya yönelik olarak pek çok hastada gece cihazları kullanılmaktadır. Gece splintleri adı verilen bu cihazlar ayak bileği çevresindeki kasların korunmasında çok etkili olmaktadır. Cihaz uygulaması ile beraber germe egzersizleri ile beraber germe egzersizlerinin düzenli yapılması sonucu ayak bileği korunabilir.

Kuvvet egzersizleri: Kas hastalıklarında kas kuvvetinin korunmasında en etkili yöntem kuvvetlendirme egzersizidir. Egzersizler hastaların kendi özelliklerine ve kas kuvvetlerindeki zayıflama oranına göre özel olarak planlanır. Kuvvetlendirme egzersizlerinin başarılı olabilmesi için dikkat edilecek konular şunlardır:

 

1-Egzersiz yapılırken çocuğun tam katılımı sağlanmalı, çocuğun yorgun ve isteksiz olduğu zamanlarda yapılmamalıdır. Mümkün olduğunca oyun türü egzersizler seçilmelidir.

2-Hastalar yorgunluğuna dikkat edilmelidir. Kas hastalarının normal çocuklardan daha erken yorulacağı unutulmamalı egzersizler yapılırken sık dinlenme araları verilmelidir. Yorgunluk üzerine egzersiz yapılmamalıdır.

3-Şayet çocuk hareketi yapamıyor ise ya da bir kısmını yapabiliyorsa yardım edilmeli, hareketin tamamlanması sağlanmalıdır.

4-Egzersizler spor eğitim uzmanı yada fizyoterapistinizin önerdiği sayılarda, düzenli ve doğru bir şekilde yapılmalıdır.

5-Kuvvet egzersizleri genel olarak vücut ağırlığı kullanılarak yapılmalıdır.

6-Ek ağırlık kullanılacaksa uzman desteği ile yapılmalıdır.